فقه و زیستفناوری میتوانند تمدنی مبتنی بر پیشرفت ایجاد کنند
تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۲۵۷۹۳
به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، نشست علمی فقه و زیست فناوری، در راستای همایش ملی «مطالعات نظری- دینی علوم زیستی و زیست فناوری» شامگاه ۹ اسفندماه ۱۴۰۲ توسط هسته مطالعات دینی زیست فناوری و مهندسی ژنتیک مرکز رشد و خانه خلاق و نوآوری پژوهشگاه به صورت مجازی برگزار شد. آیتالله علیاکبر رشاد رئیس و مؤسس پژوهشگاه در این نشست، با اشاره به رابطه میان فقه و زیستفناوری، گفت: گاهی با این رویکرد به نسبت بین این دو توجه میکنیم که هر دو به مثابه دانش مورد توجه قرار بگیرند یعنی ما دو علم را با هم مقایسه میکنیم؛ گاهی هم این دو را به مثابه دو عنصر از عناصر تمدنساز لحاظ میکنیم، بنابراین در تلقی دوم از آن جهت که نوعی معرفت و دانش و علم هستند سخن نمیگوییم بلکه به مثابه فرایند و سازوکارهایی هستند که براساس توسعه و تحقق آنها در حیات انسان، تمدن خاصی را ایجاد میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تمدن بدون دین ممکن نیست استاد درس خارج حوزه علمیه تهران با اشاره به رویکرد دوم به فقه و زیستفناوری یعنی اینکه این دو را به مثابه دو عنصر تمدنساز ببینیم، ادامه داد: در این زمینه چند پیشفرض تمدنی را باید بگوییم تا بتوانیم داد و ستد بین این دو دانش را از این منظر بررسی کنیم؛ تمدن از مؤلفههایی درست میشود؛ اولین مؤلفه، دین است؛ اصولاً امکان ندارد تمدنی خلق شود که در آن دین نقشآفرینی نداشته باشد؛ این مسئله را تنها کسانی مطرح نمیکنند که مؤمن باشند بلکه فلاسفه تمدن و تمدنپژوهان عموماً قائل به این مسئله هستند البته مراد از دین صرفاً ادیان ابراهیمی نیست بلکه دین به معنای عام مدنظر است و مثلاً گاهی کسی مانند کنفسیوس یکسری عقایدی را به نام دین مطرح میکند و گاهی هم واقعاً پای یک دین توحیدی و ابراهیمی در کار است. یا بودیسم یکسری باورهایی را مطرح میکند یا مسیحیت که امروزه گفته میشود تمدن کنونی زاده مسیحیت است و وبر از جمله افراد باورمند به این مسئله است. استاد حوزه تهران با بیان اینکه اندیشه، علم و فناوری از دیگر مؤلفههای یک تمدن است، یعنی ممکن نیست که تمدنی باشد و علومی نداشته باشد، اظهار کرد: نیست تمدنی که فاقد فناروی باشد؛ مؤلفه دیگر هم قانون و نظامات است و هر تمدنی متشکل از بستهای از الزامات و قوانین است؛ گاهی برخی افراد برخی از این مؤلفات را به تنهایی عامل تمدن میدانند مثلاً امروزه نحوه حکمرانی را مؤلفه محوری تمدن میدانند؛ مؤلفه دیگر تمدن هم ثروت است یعنی تمدن بدون تولید ثروت ممکن نیست و مؤلفه دیگر هم قدرت و اقتدار است و نمیتواند تمدنی ایجاد شود ولی قدرت نداشته باشد. آیتالله رشاد با بیان اینکه عنصر دیگر در تمدن هم مسئله فرهنگ است، افزود: تمدنپژوهان برای فرهنگ جایگاه بالایی قائل هستند و برخی معتقدند که تمدن، وجه سخت و فرهنگ وجه نرم است وگرنه این دو هر کدام یک رو از یک واقعیت هستند، البته بنده این نگاه را قبول ندارم زیرا این افراد تصور میکنند تمدن یعنی تکنولوژی در حالی که تمدن فقط تکنولوژی نیست بلکه امروزه مثلاً آمریکا فرهنگ، تمدن و سبک زندگی خود را حتی بر غرب تحمیل میکند در حالی که حاضر نیست تکنولوژی خود را در اختیار دیگران قرار دهد. الان تواما ایران را تحریم میکنند و اجازه نمیدهند حتی خود ما تولیدکننده تکنولوژی باشیم در عین حال قصد دارند تمدن و فرهنگشان را بر ما مسلط کنند. جوهره تمدن، سبک زندگی است وی با بیان اینکه سبک زندگی، جوهره تمدن است، اظهار کرد: غرب حاضر است تمدن و فرهنگ خود را به ما بدهد و تحمیل کند ولی حتی در صورت جنگ هم حاضر نیستند تکنولوژی به کشور ما بدهند؛ بارها علیه صنایع هستهای اقدام کردهاند ولی حاضر نیستند کمکی در پیشرفت هستهای به ما بکنند. آیتالله رشاد ادامه داد: اگر سبک زندگی، جوهر تمدن است باید ببینیم فقه چه نسبتی با زیستفناوری دارد؛ نقش اصلی فقه در حیات یک انسان و جامعه آن است که سبک زندگی خاصی را بر اساس شریعت به آحاد جامعه پیشنهاد و سبک زندگی مؤمنانه را ایجاد میکند؛ بنابراین تمدن اسلامی، در حقیقت تمدن مبتنی بر شریعت است و شریعت هم با برداشتی که اکثریت مسلمین داشتند همین فقه اهل سنت بوده است و به تعبیری تمدن اسلامی، فقهبنیاد بوده گرچه این بنیاد مبتنی بر رویکرد اشعری بوده و هست زیرا عقلگرایان زودهنگام غروب کردند و متأسفانه امروز هم اکثریت مسلمین اشعریمسلک هستند و معتزله از بین رفته است. استاد حوزه علمیه تهران بیان کرد: برخی تصور میکنند فقه میتواند مانع مطالعات زیستفناورانه باشد ولی بنده موافق نیستم ضمن اینکه حتی با کسانی که میگویند زیستفناوری در حوزه اخلاق و فقه اشکال ایجاد میکند هم نیستم و معتقدم فقه میتواند با دستوراتی که ارائه میدهد باعث شود تا افراد هم مؤمنانه و هم پیشرفته زیست کنند. در نتیجه در یک فرایند داد و ستدی میان فقه و زیستفناوری، کاملاً میتوان یک تمدن مؤمنانه را شکل داد. حاصل عرض بنده این است که فقه و زیستفناوری در تعامل با هم میتوانند تمدن جدیدی مبتنی بر پیشرفت و ایمان ایجاد کنند و هیچ تزاحم و تعارضی بین این دو نیست گرچه مانند هر امر دیگری فقه ضوابطی را ایجاد میکند که سبب تفاوت بین زیستفناوری در نقاط مختلف دنیا میتواند بشود. وی تأکید کرد: ما با تشکیل ستادهای دانشهای پیشرفته ذیل معاونت ریاست جمهوری خوشبختانه در نوع این حوزهها از جمله زیستفناوری حتی از آمریکا و چین جلوتر هستیم و از جمله دلایل آن هم فتوای پیشرفته مقام معظم رهبری و سایر مراجع و علما است. در بسیاری از کشورهای مسیحینشین مشکلات زیادی در این عرصه دارند و محدودکننده برای آنان بوده است.
انتهای پیام/
منبع: تقریب
کلیدواژه: آیت الله رشاد فقه و زیست فناوری مؤلفه دیگر سبک زندگی آیت الله پیش فرض
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۲۵۷۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
با ترور دانشمندان نمیتوانند دانش بومی را از ما بگیرند
دریافت 10 MB کد خبر 6089768